Duurzaamheid - De duurzame gemeente

Zaanstad is een stad waarin mens en dier gezond kunnen leven. Dit houdt in dat bodem, water en lucht van goede kwaliteit zijn. De stikstofproblematiek wordt aangepakt en het landschap versterkt. In een steeds verder verdichtende omgeving is een goede milieukwaliteit van groot belang voor de gezondheid en randvoorwaardelijk voor ruimtelijke ontwikkelingen. Tegelijkertijd leidt verdichting tot grotere druk op het milieu. Hierin moet evenwicht worden gevonden.

Zaanstad is in 2050 klimaatbestendig ingericht. Daarom handelen we klimaatadaptief, bijvoorbeeld door een openbare ruimte te maken die is voorbereid op extreme weersomstandigheden (langdurige hitte en hoosbuien) en het landschap aan te pakken (integraal per polder in dialoog met betrokkenen). De gevolgen van overstromingen worden beperkt en gebouwen klimaatbestendig gebouwd, zodat we oververhitting tegengegaan. Zaanstad realiseert de klimaatbestendige stad in combinatie met een natuurinclusieve en biodiverse stad.

De Zaanse ambitie is om tussen 2030 en 2040 klimaatneutraal te zijn. Onze CO2-emissie moet sterk en doorlopend verminderen via een programmatische aanpak die leidt tot versnelling. Nu gaat de CO2-afname nog te langzaam. De komende jaren moeten we flink inzetten op productie van lokale wind- en zonne-energie en op warmte als energiebron. Om de kosten voor noodzakelijke investeringen voor nieuwe vormen van energieopwekking beheersbaar te maken, werken we als gemeente samen met de gebruikers aan slimme oplossingen en koppelingen tussen de energiesystemen. Hiervoor is nieuwe energie-infrastructuur nodig met bijbehorende ruimtelijke inpassing. Samen met de klimaatadaptie opgave vraagt dit om een integrale visie. Daarnaast is meer energiebesparing nodig, vooral in de bestaande stad. Zeker omdat het aantal huishoudens met energiearmoede toeneemt door de stijgende energieprijzen. Ook bedrijven moeten energie besparen door procesinnovatie en aanpassingen in de binneninstallaties van gebouwen.

Een goede milieukwaliteit, klimaatbestendigheid en klimaatneutraliteit dragen bij aan een circulair Zaanstad in 2050. Bovendien worden grondstoffen schaars, leidt de huidige productie tot afval en vervuiling en zijn ondernemers nog vaak afhankelijk van grondstoffenimport uit derde landen. De huidige productie verbruikt veel energie en stoot CO2 uit. Daarom werken we als snelgroeiende stad aan een toekomstbestendige economie met gesloten kringlopen, waarin grondstoffen en materialen optimaal behouden blijven en worden benut. Dit biedt kansen voor innovatie, werkgelegenheid, gezondheid en reductie van de uitstoot van stikstof en CO2.

Duurzaamheid is een randvoorwaarde voor een toekomstbestendig Zaanstad waar bewoners in goede gezondheid leven. Duurzaamheid heeft ook andere programma’s nodig om haar doelstellingen te behalen.

Kansengelijkheid : door kansengelijkheid te bevorderen vergroten we het investerings- en verdienvermogen van mensen. Hierdoor zijn Zaankanters beter in staat om deel te nemen aan de energietransitie. Ook zorgt het tegengaan van armoede en het verhogen van het opleidingsniveau ervoor dat mensen makkelijk met de duurzaamheidstransities mee kunnen doen.

Verstedelijking : een gezonde klimaatbestendige leefomgeving kunnen we alleen realiseren met een andere inrichting van woningbouw, utiliteit en de openbare ruimte. Daarnaast is voor het realiseren van een duurzaam Zaanstad fysieke ruimte in de stad nodig, wat een integrale afweging bij ruimtelijke initiatieven vergt. Voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving en verduurzaming van mobiliteit zijn acties bij verstedelijking noodzakelijk. Duurzame gebiedsontwikkeling vindt onder andere plaats door uitvoering van MRA Green Deal Houtbouw voor woningbouw en inzet op klimaatbestendig en circulair bouwen.

Gezondheid : vanuit het programma gezondheid stimuleren we bewoners om de gezonde keuze te maken. Waar dat leidt tot bijvoorbeeld meer fietsen, draagt dit bij aan de transitie naar duurzamere mobiliteit. Een gezamenlijke uitdaging voor beide programma’s kan in de toekomst liggen in de voedsel-/eiwittransitie.

Economie, kunst en cultuur : om de duurzaamheidstransities mogelijk te maken, is een strategische uitwerking met het bedrijfsleven nodig. Voor het bedrijfsleven, waaronder de grote industriële bedrijven in Zaanstad, wordt verduurzaming - ook door eigen opwek van duurzame energie - steeds meer een economisch voordeel en onderdeel van de toekomstbestendigheid. Er moet voldoende menskracht zijn, wat aandacht vraagt op het gebied van arbeidsmarkt en opleidingen.

Samen werken aan Zaanstad : Zaanstad kan zijn duurzaamheidsdoelstelling alleen behalen samen met partners in de stad. Het is daarom van belang bondgenootschappen op te bouwen. Ook gaan we verder met het opnemen van duurzaamheidscriteria bij inkoop en aanbesteding. En lobbyen we voor Rijksgelden om de duurzaamheidstransities te bekostigen.