Publiekrechtelijk
- Publiekrechtelijk Recreatieschap Alkmaarder en Uitgeestermeer
(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Alkmaarder en UitgeestermeerRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:5 april 2007Vestigingsplaats:UitgeestToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (RAUM) is een samenwerkingsverband van twaalf omliggende gemeenten en de provincie Noord-Holland. Het zet zich in voor:
- het verzekeren van een evenwichtige ontwikkeling van de recreatie en de watersport op en rondom het meer en aangrenzende gebieden;
- het tot stand brengen, bewaren en onderhouden van het landschap en een evenwichtig natuurlijk milieu dat is afgestemd op het onder bovenstaande geformuleerde.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Tuijn.
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Belangrijkste punten in 2023 voor het recreatieschap zijn:
- Op basis van de vastgestelde visie en het uitvoeringsplan richting geven aan de activiteiten en doelen van het RAUM, o.a. door het voorbereiden en uitvoeren van concrete projecten, zoals opgenomen in het Uitvoeringsprogramma, waaronder projecten uit het Zaanse Groen- en Waterplan, waaronder:
- Verder ontwikkelen Wandelnetwerk Omzoom;
- Opstellen Haalbaarheidsplan De Kil (versterking Oer-IJ); en
- Aanleg ontbrekende schakels fietspaden Buitenlanden – Omzoom.
- Het verdere intensivering van de ontwikkellocaties gericht op lagere beheerskosten en toenemende exploitatiebaten;
- Komen tot een duurzame toekomstvisie voor het RAUM met 2030 als horizon;
- Het in evenwicht brengen van de baten en lasten van het recreatiegebied voor de lange termijn, vooral voor het A-UM-gebied; en
- Het realiseren van een structureel evenwicht voor groot onderhoud en vervangingen ten opzichte van het genereren van meer inkomsten.
Risicoprofiel
Het risicoprofiel van deelname aan de gemeenschappelijke regeling is hoog. Het weerstandsvermogen is onvoldoende. De omvang van de huidige algemene reserve (weerstandscapaciteit) is € 45 en ligt onder het niveau van het benodigde weerstandsvermogen van € 390. Het bestuur van het RAUM heeft besloten aan te sluiten bij het uitgangspunt van de regio Noord-Kennemerland om slechts een beperkte algemene reserve aan te houden voor de GR: de norm is 2,5% van de lasten. De consequentie hiervan is dat een beroep op de participanten gedaan moet worden indien de risico's die zich voordoen het bedrag van de algemene reserve overschrijden.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een positief saldo van € 354. Het resultaat zal aan de bestemmingsreserve worden toegevoegd.
Begroting 2023-2026
De begroting 2023 houdt rekening met een tekort van € 13. Dit tekort is het saldo van de aparte begrotingen voor beide deelgebieden:
• A-UM: € 123 (negatief);
• IJ-Z: € 110 (positief).
Het begrotingstekort van A-UM zal ten laste van de bestemmingsreserve van A-UM worden gebracht. Het begrotingsoverschot van IJ-Z zal ten gunste van de reserve van IJ-Z worden gebracht. De participantenbijdrage van Zaanstad stijgt voor 2023 met 2,3% naar € 390 (in 2022: € 381).
Risico’s en beheersmaatregelen
Risico’s zijn:
- Overmacht: optreden extreem weer, brand, (vogel)ziekte en plagen flora en fauna en (drugs)dumpingen;
- Overvloedige plantengroei in het Alkmaardermeer; en
- Veranderende en verzwarende wet- en regelgeving.
De huidige weerstandscapaciteit is voldoende voor het benodigde weerstandsvermogen. Op de (middel)lange termijn moeten o.b.v. de onderhouds- en investeringsplannen wel bestuurlijke keuzes worden gemaakt.
middel - Publiekrechtelijk Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
(Bedragen x €1.000)Omgevingsdienst NoordzeekanaalgebiedRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:17 december 2015Vestigingsplaats:ZaandamToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDe regeling wordt getroffen ter ondersteuning van de colleges bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten. Voorts wordt de regeling getroffen ter behartiging van de taken voortvloeiend uit het Besluit risico's zware ongevallen 1999
Bestuurlijk belangWethouder Onclin is lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Breunesse.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 9,8%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
De inhoudelijke activiteiten van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied liggen voor een groot deel vast vanuit wet- en regelgeving en beleidsdoelstellingen van de opdrachtgevers.
Aanvullend is de strategische agenda voor 2022-2024 van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied vastgesteld. De strategische agenda bestaat uit drie samenhangende en elkaar versterkende onderdelen:
- Inhoudelijke opgaven op het gebied van klimaat, milieu-gerelateerde gezondheid, en transformatie gebieden
- Versterking van ons instrumentarium op het vakgebied vergunning verlenen, toezicht houden, handhaven en adviseren
- Organisatieontwikkeling: wat is er nodig binnen de ODNZKG om punt 1 en 2 te realiseren.
Hiermee blijft de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied de reguliere taken doen en geven de grote maatschappelijke opgaven hier mede richting aan.
- De inwerkingtreding van de Omgevingswet staat gepland voor 1 januari 2023. Voor de Omgevingswet is voor 2023 financiële rust afgesproken met opdrachtgevers.
- Voor het werkveld bodem is vorig jaar al een inschatting gemaakt voor 2022 van het verwachte effect op opdrachtgeversniveau van de overdracht van provinciale taken naar gemeenten.
- Voor het werkveld bouw is dit voor fase 1 van de Wet Kwaliteitsborging bouw gemaakt.
Beiden zijn vorig jaar besloten voor 2022, en worden door het uitstel van de invoering van de omgevingswet nu verschoven naar 2023.
Aanvullend zijn diverse ontwikkelingen die impact hebben op de uitvoering van de taken en mede richting geven aan de koers voor de komende jaren.
De inwerkingtreding van de Omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet staat gepland voor 1 januari 2023. In de jaren 2023-2025 zal blijken hoe de nieuwe regels in de praktijk uitpakken en zullen onduidelijkheden langzamerhand worden opgehelderd. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft een stevige projectorganisatie Omgevingswet en vervult in de regio een centrale rol bij de implementatie. Er wordt geparticipeerd in diverse regionale en landelijke overleggen, zoals over de legesheffing onder de Omgevingswet, over het Digitaal Stelsel Omgevingswet en over de financiële gevolgen van de Omgevingswet. Dit om de regels en gevolgen aangaande de Omgevingswet nauwlettend te volgen en waar nodig tijdig te kunnen acteren en implementeren.
De wet Kwaliteitsborging bouw
Volgens planning treedt Wet kwaliteitsborging bouw (Wkb) voor de 1e fase gelijktijdig met de Omgevingswet in werking. De impact wordt voor de OD NZKG in kaart gebracht. De wijziging in de uitvoering van taken heeft in ieder geval personele consequenties. Vooralsnog gaan we ervan uit dat dit opgevangen kan worden door de flexibele schil. De verwachting is dat de impact voor 2023 bij de halfjaarrapportage 2022 bekend is
Wet open overheid
De Wet open overheid (Woo) is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur. De Woo heeft tot doel om overheden transparanter te maken. Overheidsorganen moeten online een register gaan bijhouden van documenten (zoals ingekomen en uitgaande post en belangrijke interne stukken) en datasets waarover zij beschikken. In 2020 heeft de OD besloten over te gaan op het actief openbaar maken van de documenten uit het Tata Steel-dossier. Daar is inmiddels een start mee gemaakt. Hiermee loopt de OD NZKG voor op de verplichting die is opgenomen in de Wet Open Overheid. Voor 2023 wordt dit verder doorgezet.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een positief saldo van € 832.000. Het positieve rekening resultaat van € 832.000 is toegevoegd aan de reserve Omgevingswet.
Begroting 2023 - 2026
De belangrjkste wijzigingen in de begrote omzet 2023 in vergelijking met 2022:
- daling van 502K als gevolg van Wet Kwaliteitsborging Bouw, Bodem omgevingswet en Wbb
- Indexatie € 1.304K conform de kaderbrief en
- een stijging als gevolg van volume/kengetal vraagstukken, autonome ontwikkelingen en beleidswensen van 5.950K.
- Daarnaast wordt er 377K minder onttrokken uit reserves.
Zienswijze
Naar aanleiding van de ontwerpbegroting is een positieve zienswijze afgegeven.
Risico's en beheersmaatregelen
Risico's
De noodzakelijke weerstandscapaciteit van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied wordt bepaald door kwantificering van de gewogen risico’s. Deze risico’s zijn:
- veranderende wetgeving,
- conjuncturele ontwikkelingen, COVID-19 en arbeidsmarkt
- bedrijfsvoering
- prestatiegericht financieren
Op basis van de risico-inventarisatie in relatie tot de weerstandscapaciteit is het weerstandsvermogen vanaf 2021 1,4 - 1,6. Dit valt binnen de bestuurlijk vastgestelde norm (1-1,5) en is daarmee voldoende.
Beheersmaatregelen
Om risico’s op te kunnen vangen heeft de OD NZKG een risicobuffer in het leven geroepen.
Daarnaast zijn er frequent overleggen tussen gemeente en OD, zowel bestuurlijk als ambtelijk op diverse niveaus.
hoog - Publiekrechtelijk Recreatieschap Twiske-Waterland
(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Twiske-WaterlandRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:4-4-2013Vestigingsplaats:ZaanstadToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling in de openluchtrecreatie - in samenhang met de vorenstaande Gemeenschappelijke Regelingen - tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu, het tot stand brengen en duurzaam in stand houden van het specifieke en gedifferentieerde karakter van het landschap door bescherming, ontwikkeling en consolidatie van de waarden die het in zich draagt.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse is lid van het AB, plaatsvervanging door wethouder Tuijn
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Belangrijke punten voor het recreatieschap in 2023 zullen zijn:
- (Verder) uitvoeren van projecten uit het uitvoeringsprogramma, waaronder voor Zaanstad van belang:
o Afronden van de werkzaamheden aan het Schanszichtpad en openstelling.
o Overname van recreatieve infrastructuren van waterschap en gemeenten in alle deelnemende gemeenten;
o Studie naar verbeteren verbinding Twiske – Jagersveld; en
o Realisering project Buitenpoorten bij de stations Wormerveer en Zaandijk-Zaanse Schans.
- Omvormen van de Marsen tot zorgboerderij;
- Mede realiseren van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland: Laag-Holland;
- Uitwerken en (mede)realiseren van het recreatief grid (netwerk) en buitenpoorten in Midden-Noord-Holland;
- Begeleiden van meekoppelingsproject recreatieve voorzieningen Markermeerdijken; en
- In het kader van beheer en onderhoud aandacht voor meer biodiversiteit, betere spreiding van de recreatiedruk en breder recreatief aanbod.
Risicoprofiel
Het risicoprofiel van deelname aan de gemeenschappelijke regeling is gemiddeld. Het berekende weerstandsvermogen is voldoende. Zaanstad heeft voor onderdeel Twiske 16,7 % van de stemmen, voor onderdeel Waterland 8,3% van de stemmen.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een positief saldo van € 120. Het resultaat wordt aan de reserve van het recreatieschap toegevoegd.
Begroting 2023-2026
De programmabegroting 2023 – 2026 sluit met een positief saldo van € 121. De verwachting is, dat de reserves en voorzieningen in 2023 met € 50 toenemen. De participantenbijdrage in 2023 stijgt met een indexering van 5,17% volgens CPI-index 2021. Voor Zaanstad betekent dit een participantenbijdrage van € 231 (in 2022: € 220).
Risico’s en beheersmaatregelen
De belangrijke risico’s voor Twiske-Waterland zijn:
- Overmacht: optreden extreem weer, brand, (vogel)ziekte en plagen flora en fauna en (drugs)dumpingen;
- Geen (grootschalige) evenementen (corona);
- Veranderende en verzwarende wet- en regelgeving.
Per risico wordt de kans vermenigvuldigd met de potentiële omvang in euro’s. Het berekende weerstandsvermogen als beheermaatregel bedraagt op 31-12-2021 € 427.
middel
Privaatrechtelijk
- Privaatrechtelijk Huisvuil Centrale
(Bedragen x €1.000)Huisvuil CentraleRechtsvorm:Naamloze vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:Vestigingsplaats:AlkmaarToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDe Huisvuil Centrale (HVC) heeft als doel het zeker stellen dat tegen de laagste kosten en op verantwoorde wijze het Zaanse rest-, grof- en gft-afval wordt verwerkt.
Bestuurlijk belangDe gemeente Zaanstad heeft 265 aandelen in HVC. Wethouder Onclin vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Tuijn.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 7,87%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
NieuweWarmteNu – Nationaal Groeifonds
Het project voldeed aan de voorwaarde van het nationaal groeifonds om het aantal warmtenetprojecten terug te brengen tot een selectie van projecten met de grootste leer- en vliegwieleffecten. Dit betekent dat de voorwaardelijke toekenning van € 200 miljoen kan worden omgezet in een definitieve toekenning. HVC levert in samenwerking met NieuweWarmteNu een bijdrage in het aardgasvrij maken van 26.000 huizen en gebouwen en 800 hectare glastuinbouw.
Ontwikkeling warmtesysteem Westland - investering geothermieproject Polanen
De drie projecten Maasdijk, Polanen en Wippolderlaan zijn opgenomen in het meerjarenprogramma warmte 2020-2028. De maximale investering voor HVC in project Polanen bedraagt initieel € 40 miljoen (na projectfinanciering teruggebracht tot € 15 miljoen) en past binnen de financiële kaders van HVC. De voor 2021-2024 geplande investeringen ter uitvoering van het warmtesysteem Westland betreffen het doorontwikkelen van de huidige geothermie-activiteiten in deze gemeente, specifiek de geothermieprojecten Maasdijk (al besloten in de vorige AV), Polanen en Wippolderlaan. Op basis van een conservatieve inschatting bedraagt het gemiddelde geraamde rendement van de HVC investeringen in project Polanen 9,8%. Hiermee wordt voldaan aan de ‘hurdle rate’ van 9%. De technische levensduur van project Polanen is naar verwachting minimaal 30 jaar.
Uitgifte van 20 aandelen A aan de gemeente Waterland
De toetreding van Waterland levert een bijdrage aan de beheersing van het marktrisico rond de afvalenergiecentrales. Voor Zaanstad zal hierdoor een pro rata daling plaatsvinden van de garantstelling voor financiering per aandeelhouder (-0,6%) en een evenredige afname van de jaarlijkse garantiestellingprovisie. Op dit moment nemen 48 gemeenten en 8 waterschappen deel aan HVC en bezit Zaanstad 7,92% van HVC aandelen A. Door de uitgifte van aandelen aan Waterland verandert de omvang van het aandeelhouderschap van Zaanstad naar 7,87% aandelen A.
Marktontwikkelingen
Prijsfluctuaties van elektriciteit en gas, maar ook van bijvoorbeeld grondstoffen zoals papier en metalen hebben een direct effect op de marge en de dekkingsbijdrage van activiteiten van HVC. Prijsrisico’s op de verkoop van grondstoffen worden indien mogelijk bij de ontdoener van het afval belegd.
Daarnaast hebben wijzigingen in wet- en regelgeving een significante invloed op de activiteiten van HVC.
Risicoprofiel
Beschrijving tot standkoming risicoprofiel door strategie en regie.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een positief saldo van € 26,4 miljoen, in de jaarrekening is voorgesteld is om het resultaat toe te voegen aan de algemene reserves. In de Algemene vergadering van Aandeelhouders van 2 juni 2022 is ingestemd met dit voorstel.
Begroting 2023
Door HVC is nog geen begroting opgesteld.
Risico's en beheersmaatregelen
Risico’s
De risico’s van warmte-activiteiten zijn in beeld en beheersbaar, op de risico’s wordt ingespeeld. Als onderdeel van de behandeling van het risico-aspect van de warmteactiviteiten heeft de Klankbordgroep aan het Innovatieplatform (IP) gevraagd of investeren in collectieve warmte via HVC een veilige keuze is.
Beheersmaatregelen
- Annotaties van de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in het college van B&W
- Ambtelijk overleg met verschillende klankbordgroepen (zowel financiële als beleidsmatige) met de overige aandeelhouders van HVC.
hoog - Privaatrechtelijk Warmtenetwerk Zaanstad (WNZ)
(Bedragen x €1.000)Warmtenetwerk Zaanstad (WNZ)Rechtsvorm:BV
Oprichtings-/publicatiedatum:01-01-2019Vestigingsplaats:ZaandamToezichtsregime:hoogOpenbaar belangHet op gang brengen van de transitie naar een aardgasloze gebouwde omgeving. De legitimering van een overheidsinterventie op basis van marktfalen is hier van toepassing op de casus warmtenet in Zaandam-Oost. Het doel is het transporteren van warmte uit o.a. biomassa van Bio Forte aan afnemers in Zaanstad.
Bestuurlijk belangWethouder Onclin vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Tuijn.
Gemeente Zaanstad is samen met Duurzame Energienetwerken Noord-Holland (DENH) eigenaar van het Warmtenet Zaanstad BV. Gemeente Zaanstad heeft een belang van 39% in de Aandelen (uitsluitend stemgerechtigd), alsmede een belang van 100% in de Aandelen C (stemrechtloos).
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 39,0%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Agiostorting
De non-notificé procedure is positief afgewikkeld zodat de agiostorting door Zaanstad kon worden afgerond.
Visie en strategie
WNZ stelt een visie en strategie op, aanleiding voor dit document zijn de Warmtewet 2.0 en de uitbreidingsplannen van WNZ. Deze visie en strategie heeft tevens gevolgen voor de herijking van de business case. Het document wordt eind augustus 2022 verwacht.
Gebiedsplan
momenteel zijn gesprekken gaande rondom uitbreiding van het net zowel voor nieuwbouwlocaties als binnen bestaande bebouwing. WNZ stelt een gebiedsplan op dat in de zomer van 2022 wordt verwacht.
Herijking business case
In oktober wordt een herijking van de business case door WNZ verwacht. De aanleiding voor deze herijking zijn onder andere de opgelopen achterstand bij realisatie Zwembad De Slag en de ontwikkeling in de energiemarkt. WNZ verwacht de herijkte business case medio oktober 2022 gereed te hebben.
Stikstofruimte
Vanwege de verbranding van biomassa is de aanpassing van het landelijke beleid omtrent stikstof een belangrijke ontwikkeling. Medio 2023 verwachten wij vanuit Provincie Noord-Holland uitsluitsel te ontvangen over de gevolgen van de stikstofruimte voor Zaanstad.
Risicoprofiel
Het financieel belang is hoog. De gemeentelijke deelneming is onderhandeld op € 4,25 miljoen. Deze deelneming is op die basis nu gewaardeerd op € 1,95 miljoen. Gemeente Zaanstad heeft een voorziening getroffen voor het verschil van € 2,3 miljoen. Het risico dat de getroffen voorziening te klein blijkt (omdat de marktwaarde van de deelneming daalt) is opgenomen als risico voor het weerstandvermogen. De politieke en maatschappelijke betrokkenheid zijn groot: de activiteiten van het Warmtenet richten zich op het leveren van warmte aan inwoners. De gemeente participeert in het Warmtenet vanuit het publieke belang en de maatschappelijke doelen die de gemeente wil realiseren.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
Het jaar 2021 is afgesloten met een negatief saldo van € 457.000. Het resultaat wordt toegevoegd aan het geaccumuleerd verlies.
Begroting 2023
Door WNZ is nog geen begroting opgesteld.
Voorziening
Er is op dit moment geen aanleiding om de voorziening aan te passen. Hoewel er enkele risico’s zijn (beperking van ammoniak en stikstofuitstoot, verminderd draagvlak biomassa) is
het nog niet te zeggen of deze risico’s negatieve invloed hebben op de lange termijn uitrol van het warmtenet. De volgende overwegingen liggen hier aan ten grondslag
- De grote projecten de Gouw en Oostzijderveld lopen nog steeds (ondanks vooralsnog ‘tegenvallende’ resultaten door vertraging en mogelijk lagere afname door BENG-eisen). Daarmee is er geen aanleiding om de aandelen af te waarderen. De vooruitzichten zijn nog verre van concreet, dus er is ook nog geen toekomstige geldstroom die vrijval van de voorziening onderbouwd.
- Indien toekomstige resultaten achterblijven ontstaat wellicht op een moment wel de vraag in hoeverre de solvabiliteit van WNZ in gevaar komt. Daar is nu nog geen sprake van.
- Voor onderbouwing van het risico gaat het vooral om de vraag hoe concreet uitbreiding van het warmtenet in beeld komt. We staan nu nog steeds relatief aan het begin van het project en er is nog geen aanleiding om het risico te herwaarderen.
- Aanleiding om het risico te herzien zijn de uitkomsten van wijkuitvoeringsplannen omdat die iets zeggen over de potentiele afname van het net. Vanaf 2022 en in 2023 zal de eerste lichting van de wijkuitvoeringsplannen plaatsvinden.
- Ook belangrijk is de zoektocht naar nieuwe warmtebronnen en de financiering hiervan, aangezien er na afronding van fase 1 nog maar weinig GJ’s van de biomassacentrale over zijn (ook als de centrale op volle capaciteit draait) om gebouwen mee te verwarmen.
Risicoprofiel
Het financieel belang is hoog. De gemeentelijke deelneming is onderhandeld op € 4,25 miljoen. Deze deelneming is op die basis nu gewaardeerd op € 1,95 miljoen. Gemeente Zaanstad heeft een voorziening getroffen voor het verschil van € 2,3 miljoen. Het risico dat de getroffen voorziening te klein blijkt (omdat de marktwaarde van de deelneming daalt) is opgenomen als risico voor het weerstandvermogen. De politieke en maatschappelijke betrokkenheid zijn groot: de activiteiten van Warmtenetwerk Zaanstad B.V. richten zich op het leveren van warmte aan inwoners. De gemeente participeert in het Warmtenetwerk Zaanstad B.V. vanuit het publieke belang en de maatschappelijke doelen die de gemeente wil realiseren.
Risico’s en beheersmaatregelen
Risico's
- Publieke opinie over het gebruik van op hout gestookte biomassacentrales, zoals in de biomassacentrale voor het warmtenet in Zaandam-Oost, wordt negatiever
- Als er onvoldoende voortgang wordt geboekt op het ontwikkelen van alternatieve warmtebronnen, heeft dit tot gevolg dat:
- Uitbreiding van het warmtenet langer duurt
- Biomasscentrale mogelijk langer blijft werken
- Mogelijk kan er minder warmte kan worden getransporteerd doordat de warmteproducent minder warmte kan produceren dan in de businesscase was voorzien. Oorzaak hiervan is dat de warmteproducent, BioForte, niet meer stikstof en ammoniak mag uitstoten dan de ruimte die op grond van de Wet natuurbescherming aan BioForte is vergund. De aan de biomassacentrale vergunde uitstootruimte heeft tot gevolg dat de biomassacentrale op dit moment niet haar maximale capaciteit kan benutten.
- Vertragingen in de oplevering van bouwprojecten met financiële consequenties.
Beheersmaatregelen
- Actief in gesprek blijven met de expoitant van de biomassacentrale en de ODNZKG en ODNHN m.b.t. naleving van uitstootlimieten.
- De Klankbordgroep van raadsleden over de biomassacentrale actief blijven betrekken over de naleving van afspraken over de inzet van bio-grondstoffen, maar ook over de vorderingen met betrekking tot de ontwikkelen van alternatieve warmtebronnen.
- Deelname aan de MRA-wg biomassa en MRA Warmte Koude Programma, en samen met MRA gemeenten actief optrekken in dit dossier.
- Actieve deelname door ZNSTD in verschillende gremia om te kunnen anticiperen / invloed uit te kunnen oefenen op de ontwikkelingen rondom de ontwikkeling en implementatie van de nieuwe Wet Collectieve Warmtevoorziening (Warmtewet 2.0) en het Zaanse onafhankelijk warmtenet als landelijk voorbeeld onder de aandacht te kunnen blijven brengen.
- Annotaties B&W AVA Warmtenet;
- Voorlichting over Biogrondstoffen en de stand van zaken rondom de ontwikkeling in Zaanstad van alternatieve warmtebronnen zoals geothermie, aquathermie.
- Herijking van de business case
hoog - Privaatrechtelijk Alliander N.V.
(Bedragen x €1.000)Alliander N.V.Rechtsvorm:Naamloze Vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:1 juli 2009Vestigingsplaats:ArnhemToezichtsregime:middelOpenbaar belangNetbeheer en distribueren van elektriciteit en gas voor producenten en afnemers. Voor burgers en ondernemers is een goed werkend en betaalbaar distributienetwerk van gas en elektriciteit cruciaal. Alliander heeft een belangrijke rol in het mogelijk maken van verdere verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening.
Bestuurlijk belangWethouder Onclin vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Tuijn.
Er is sprake van duale aansturing waarbij de wethouder financiën invulling geeft aan de eigenaarsrol en het inhoudelijk opdrachtgeverschap is belegd bij de beleidsportefeuillehouder.
Stemverhouding: 0,9%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Kapitaalversterking
Als gevolg van de oplopende investeringen in de energietransitie, heeft Alliander een voorstel voor kapitaalversterking voorgelegd aan de aandeelhouders. Voor gemeente Zaanstad betekent dit een participatie van € 5,7 mln in een reverse coverteerbare hybride obligatielening. De raad heeft hiertoe in November 2021 besloten. Met uitzondering van 6 kleine gemeenten, hebben alle andere aandeelhouders van Alliander aan de kapitaalversterking deelgenomen waardoor het benodigde kapitaal aangetrokken is dat noodzakelijk is voor het noodzakelijke hogere investeringsvolume. Door deelname blijft het aandeel van Zaanstad in Alliander onveranderd en ontstaat een toename van baten door de gegarandeerde rente over de lening.
Marktontwikkelingen
Het netwerkbedrijf investeerde fors om het totale energienet uit te breiden en te onderhouden en ziet dat de vraag naar elektriciteit exponentieel toeneemt. In sommige sectoren nog veel sneller dan tot nu toe werd aangenomen. Dit zet nog meer druk op de uitbreiding van het elektriciteitsnet.
De productie moet tot 2025 fors stijgen om aan de toenemende vraag te voldoen, Alliander versterkt haar strategie om meer werk te realiseren. Onderdelen hiervan zijn onder meer het nog beter gebruikmaken van de capaciteit in de markt, grote werkpakketten uitbesteden, aanbestedingstrajecten sneller afronden, modulair bouwen (snellere realisatie stations) en digitalisering van het huidige netwerk.
De problematiek rondom de capaciteit van het netwerk speelt ook voor Zaanstad. Hierdoor zijn geen nieuwe grootverbruik aansluitingen meer mogelijk. Dit heeft een negatieve impact op vestiging / verhuizing van bedrijven, uitbreiding van bedrijfsactiviteiten en de verduurzaming van de stad. Naar verwachting duurt het tot 2026 voordat de infrastructuur afdoende versterkt is.
Om de investeringen (gedeeltelijk) te kunnen bekostigen zijn gesprekken gaande met het Rijk.
Investeringsplan
5 april 2022 is het investeringsplan van Liander, onderdeel van Alliander, gepubliceerd. Het investeringsplan kent een tweejaarlijkse bijstelling en overziet de komende 10 jaar waarin scenario’s zijn uitgewerkt voor de energietransitie en de impact op het gas- en energienet.
Financiële positie
Jaarrekening 2021
In de Algemene Vergadering van 13 april 2022 is de jaarrekening 2021 vastgesteld. Het jaar is afgesloten met een positief saldo van € 242 miljoen. Het resultaat is als volgt bestemd:
• € 140,4 miljoen is toegevoegd aan de overige reserves
• € 101,1 miljoen wordt uitgekeerd als dividend.
Begroting 2023
De begroting voor 2023 is niet beschikbaar.
Risico’s en beheersmaatregelen
Risico's
Alliander onderkent de volgende risico’s in de SWOT analyse:
- Cybercriminaliteit
- Onvoldoende langetermijnoriëntatie van wet- en regelgeving
- Krapte technische arbeidscapaciteit
- Schaarste in componenten en grondstoffen
- Lange termijn financierbaarheid
- Sterk groeiend werkpakket
Beheersmaatregelen
De hierboven benoemde risico’s worden door Alliander afgedekt met beheersmaatregelen.
Vanwege het beperkte belang wordt voor gemeente Zaanstad de beheersmaatregelen beperkt tot:
- Annotaties van de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in het college van B&W
middel