Product 4.3 Maatschappelijke ondersteuning en ouder worden
Onze doelstelling is dat Zaankanters van alle leeftijden kunnen meedoen in de samenleving. Soms is daar hulp bij nodig. Daarbij streven we naar gelijke kansen voor iedereen. Wij spannen ons daarom extra in voor de wijken en de inwoners - mantelzorgers, kwetsbare ouderen, inwoners die psychisch kwetsbaar zijn en dak- en thuislozen - die ondersteuning het meest nodig hebben. Dat doen we samen met inwoners, ervaringsdeskundigen en professionals. In een mix van lichte ondersteuning die inwoners snel en makkelijk kunnen gebruiken (bijvoorbeeld huiskamerprojecten, inlopen) en zwaardere (geïndiceerde) ondersteuning op maat (zoals dagbesteding, woningaanpassing en doelgroepenvervoer). Vergrijzing en het streven om kwetsbare inwoners zo veel en zo lang mogelijk thuis, in de wijken, te ondersteunen, zorgen voor een financiële uitdaging. Ook de krapte op de arbeidsmarkt en de tekorten in de zorg dwingen ons tot aanpassingen. Dat betekent dat we meer een beroep doen op inwoners, bijvoorbeeld als goede buur, vrijwilliger of als mantelzorger. We zijn ons bewust van de maatschappelijke consequenties hiervan. Wij ondersteunen daarom vrijwilligers(organisaties) en laten mantelzorgers er niet alleen voor staan. Dak- en thuisloosheid is per definitie een ongezonde leefomstandigheid. We zetten in op het voorkomen hiervan en bieden daarnaast een passende aanpak gericht op het (zelfstandig) wonen met begeleiding. Samen met partners in de stad streven we ernaar dat onze ouderen zo lang mogelijk prettig, veilig en gezond blijven wonen in de eigen wijk. Dat vraagt om passende woonruimte en de nabijheid van welzijn, ontmoetingsmogelijkheden en ondersteuning. Omdat de opgave voor gezondheid niet stopt bij onze gemeentegrenzen, investeren we in de samenwerking in de regio. In het programma GOUD (Goed, gerust, gezond OUDer worden) werken we regionaal samen aan een betere zorg voor ouderen vanuit de thema’s ‘gezond blijven en zelfstandig wonen’, ‘goed herstel en voorkomen van acute zorg’ en ‘leven met langdurige zorg’. Daarnaast participeren we in het regionale Netwerk Dementie en werken we regionaal samen in de aanpak van ggz-problematiek. |
|---|
Indicatoren
Naam | Realisatie 2018 | Realisatie 2019 | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Begroting 2023 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
% Dat vindt voldoende contacten met andere mensen te hebben | 76% | nb | 71% | nb | 76% | 76% | Zaanpeiling |
% Dat mantelzorg als zware belasting ervaart | 16% | 17% | 13% | 20% | 17% | 17% | Zaanpeiling |
Toelichting
Percentage dat vindt voldoende contacten met andere mensen te hebben
- Bij meerdere speerpunten van dit product, en bij het speerpunt Preventie binnen product 4.1, staat omschreven hoe we inzetten op het tegengaan van eenzaamheid met als doel mentale gezondheid te bevorderen.
- Met deze indicator volgen en toetsen we de effectiviteit van de aanpak “Eén tegen eenzaamheid”
Percentage dat mantelzorg als zware belasting ervaart
- In de toelichting op dit product staat omschreven dat we ervoor willen zorgen dat mantelzorgers er niet alleen voor staan.
- Met deze indicator volgen en toetsen we de effectiviteit van het actieplan mantelzorg.
Speerpunten 2023
Woonzorgvisie
We stellen een Woonzorgvisie op voor alle aandachtsgroepen. Voor ouderen maken we daarbij gebruik van de uitwerking van de woonzorgopgave voor ouderen in het stedelijk aanjaagteam Ouder worden in Zaanstad en binnen onze regionale aanpak GOUD. In deze uitwerking geven we inzicht in de aantallen woningen en zorgplekken, waaronder geclusterde woonvormen met mogelijkheid tot ontmoeting, die we de komende jaren gaan realiseren.
Actieplan mantelzorg
We geven uitvoering aan het Actieplan mantelzorg 2022-2023, dat gericht is op verdere ontwikkeling van de ondersteuning aan mantelzorgers van inwoners van Zaanstad. Het actieplan bevat de elementen signalering, kennisvergroting, samenwerking, waardering en ondersteuning.
Projecten personen met Onbegrepen Gedrag
De Regionale Kenniswerkplaats Onbegrepen Gedrag werkt de eerste subsidiefase van uitgekristalliseerde projecten op het vlak van Zorg en Samenleving in 2023 verder uit in een leer- en verbeterproces. Deze projecten richten zich op laagdrempelige ondersteuning aan de inwoners met een specifieke kwetsbaarheid, zoals mensen met psychische problemen, eenzaamheid, financiële problemen, huisvestingsproblematiek etc., waarbij we stigmatisering moeten voorkomen en voorkomen dat deze inwoners in een ongelijke positie terechtkomen. Aan de hand van de verkregen inzichten bekijken we per project of er een aanvraag voor een vervolg (deel)subsidie bij Zonmw nodig is.
Dak- en Thuisloze en kwetsbare volwassenen
We zetten in op het zo veel mogelijk zelfstandig kunnen wonen van (dreigend) dak- en thuislozen met waar nodig begeleiding. Dit doen we door het uitbreiden van het aantal plekken Housing First en het realiseren van extra plekken in nieuwbouwprojecten voor deze doelgroep. Dat betekent ook dat we inzetten op kortdurende maatschappelijke opvang.
Prioriteiten Sociale Wijkteams
De Sociale Wijkteams hebben een belangrijke rol in de beweging die we willen maken naar meer inzet op preventie, vroegsignalering van onder meer eenzaamheid en dementie, en de verschuiving naar lichte ondersteuning in wijken en buurten.
De oplopende werkdruk bij de Sociale Wijkteams en de krapte op de arbeidsmarkt belemmeren deze ontwikkeling. Daarom bepalen we in 2023 samen met hoofdaannemers van de Sociale Wijkteams de prioriteiten voor het oppakken van knelpunten en pilots. Daarin bestendigen we de bestaande en stimuleren we nieuwe voorliggende voorzieningen en preventieve maatregelen.
Beïnvloedbaarheid van de kosten
Beïnvloedbaar
De beïnvloedbare kosten bestaan uit kosten voor WMO taken (€ 0,5 mln) en een begrotingsstelpost (€ 0,3 mln).
Beperkt beïnvloedbaar
Dit betreft kosten voor specialstische zorg zonder verblijf (€ 28,7 mln), Beschermd wonen (€ 10,1 mln), Maatschappelijke opvang en verslavingszorg (€ 3,9 mln), individuele verstrekkingen vanuit de WMO (€ 3,4 mln), PGB WMO (€ 1,4 mln), collectief vervoer en parkeren (€ 1,2 mln), huisvestingskosten van het sociale wijkteam (€ 0,4 mln) en toegang Sociale wijkteams (€ 0,5 mln).
Niet beïnvloedbaar
De niet beïnvloedbare kosten bestaan uit rente en afschrijvingen van de wijkteams (€ 0,2 mln).
Op middellange termijn beïnvloedbaar
Dit betreft kosten van de sociale wijkteams ( € 12,1 mln), kosten voor cliëntondersteuning en slachtofferhulp (€ 1,5 mln) en personeelskosten (€ 2,4 mln).