Product 2.3 Mobiliteit
De opgaven voor Zaanstad, onder andere op het gebied van verstedelijking en duurzaamheid, leveren een stevige mobiliteitsopgave op. Dit vraagt om een nieuwe balans tussen de vervoerwijzen; een overgang in mobiliteit met meer aandacht voor schone en gezonde mobiliteit, goed ingepast in een veilige en aantrekkelijke openbare ruimte en passend bij de unieke Zaanse identiteit. Dit betekent een hoger gebruik van het openbaar vervoer en de fiets om de groei duurzaam te kunnen accommoderen. Maar ook meer deelmobiliteit én meer faciliteren van elektrisch rijden door te voorzien in openbare laadpunten. De transitie vindt overal in Zaanstad plaats, maar de omvang van de transitie en de mate waarin elke vervoerwijze daarin een rol speelt, verschilt per gebied. De transitie gaat geleidelijk en is vaak gekoppeld aan ruimtelijke ingrepen in de vorm van intensivering van de woningbouw en/ of versterking van de mobiliteitsstructuur. Verschillende mobiliteitsopties moeten ook voor iedereen toegankelijk en betaalbaar blijven. De mobiliteitsopgave is uitgewerkt in het Zaans Mobiliteitsplan (ZMP). Het ZMP bevat een uitvoeringsagenda; een overzicht van uitwerkingsprojecten en –plannen om de mobiliteit op korte en lange termijn goed te regelen. Deze uitvoeringsagenda is in 2022 vertaald naar een meerjarenprogramma waarin de projecten en plannen zijn geprioriteerd. Het meerjarenprogramma geeft richting voor 2023 en verder. Andere belangrijke taken binnen mobiliteit zijn de regionale samenwerking en projecten, de advisering binnen gebiedsontwikkelingen, het ontwerpen van infrastructuur, het beheer van de wegen, verkeerslichten en borden en de afhandeling van vragen en meldingen van bewoners. |
|---|
Indicatoren
Naam | Realisatie 2018 | Realisatie 2019 | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Begroting 2023 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
% Inwoners dat tevreden is over verkeersveiligheid in de eigen buurt | 45% | 49% | 43% | 40% | 50% | 60% | Zaanpeiling |
Aantal publieke laadpunten voor elektrische auto’s | 214 | 326 | 394 | 494 | 750 | 1.500 | MRA-e |
Duurzaamheids-score van de mobiliteit in de gemeente | nb | 4,46 | nb | 4,78 | 5,3 | 6,0 | CROW |
Toelichting
De indicatoren sluiten zo veel mogelijk aan op het ZMP en het nieuwe coalitie-akkoord. Het ZMP zet in op een nieuwe balans in het mobiliteitssysteem, met meer duurzame mobiliteit, o.a. fietsen, lopen, OV, delen en elektrificering. Vandaar de indicator laadpalen.
Daarnaast is verkeersveiligheid en hoe inwoners dat ervaren ook een belangrijk thema, uitwerking vindt plaats aan de hand van het actieplan Verkeersveiligheid.
De duurzaamheidsscore bestaat uit indicators van het mobiliteitssysteem (deelauto’s, laadpalen, fietsinfra, vervoerwijze en schone bussen) en duurzaamheidsdoelen (klimaat, luchtkwaliteit, geluid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid). De indicator is te vinden op https://duurzaamheidsscore.nl
Speerpunten 2023
HOV ZaanIJ Amsterdam – Zaanstad
Samen met de regiopartners onderzoeken we een aantal systemen van hoogwaardig openbaar vervoer (HOV): Bus Rapid Transit, tram/regiotram en metro. Het onderzoek maakt inzichtelijk wat de meest passende keuze is vanuit vervoerswaarde, investering, ruimtelijke inpassing, tracé- en haltekeuze en toegankelijkheid. Het onderzoek brengt ook korte-termijnmaatregelen in beeld voor de periode vanaf 2026 tot aan het realiseren van een HOV- verbinding. (Financiële) besluitvorming vindt naar verwachting begin 2023 plaats inclusief een gezamenlijke aanpak voor het vervolg.
Projecten regionale bereikbaarheid
In 2023 gaat de uitvoering van het hoofdcontract voor project AVANT (Thorbeckeweg) van start, realiseren we de Dam tot Dam-fietsroute en start de afwaardering van de A7/Prins Bernhardweg (inclusief ontsluiting sportpark Hoornseveld). Verder gaan we, na besluitvorming over het definitieve voorkeursalternatief, van start met de planuitwerkingsfase voor de Guisweg. En zetten we in op een volgende fase voor de Verbinding A8-A9 (planuitwerking).
Inzet op duurzame mobiliteit
Meer ruimte voor fietsers en voetgangers, ontwikkeling van mobiliteitsknooppunten waar ook deelmobiliteit (deelauto’s, deelfietsen) wordt aangeboden, meer laadpalen en snellaadstations voor het faciliteren van elektrisch vervoer en de voorbereiding van Zero Emissie Zones voor bestel- en vrachtvoertuigen in de centra van Zaandam, Krommenie en Wormerveer. En tot slot samenwerken met bedrijven aan hubs voor stadslogistiek. Een hub is een punt waar verschillende typen vervoer samen komen en reizigers kunnen overstappen op andere vervoersmiddelen.
Verbeteren verkeersveiligheid
Onder andere door de uitvoering van de activiteiten uit het Werkplan verkeersveiligheid 2021-2023. De activiteiten bestaan uit: maatregelen n.a.v. meldingen van bewoners/politie, het ondersteunen van gedragscampagnes, de aanpak van ongevallenlocaties en de verkeersveiligheid van schoolzones en maatregelen naar aanleiding van de pilot Network Safety Index. Specifieke aandacht gaat uit naar het tegengaan van te hard rijden.
Uitwerkingsplannen ZMP
Op een aantal onderwerpen is uitwerking in actieplannen gewenst. We geven daarbij prioriteit aan het Actieplan Fiets, het Actieplan Uitrol laadinfrastructuur en het Actieplan Toegankelijkheid en bereikbaarheid voor voetgangers. Na deze uitwerking nemen we vanaf 2023 deze thema’s op in concrete en meetbare maatregelen.
Beïnvloedbaarheid van de kosten
Beïnvloedbaar
Dit betreft kosten voor bereikbaarheid klein infra (€ 1,0 mln) en HOV ZaanIJ (€ 0,1 mln).
Beperkt beïnvloedbaar
Dit betreft kosten voor parkeren (€ 0,4 mln).
Niet beïnvloedbaar
Dit betreft kosten voor afschrijving en rente (€ 0,1 mln) en kosten voor aanleg en onderhoud groot infra (€ 0,1 mln).
Op middellange termijn beïnvloedbaar
Dit betreft met name personeelskosten (€ 0,7 mln), andere kosten zijn de exploitatie van de fietsenstalling (€ 0,3 mln) en de uitvoering van nautisch beheer (€ 0,2 mln).