Product 1.2 Actief burgerschap
We willen het vertrouwen in de overheid en de lokale politiek herstellen. We zetten in op democratische vernieuwing. Daarbij maken we meer ruimte voor het gesprek met inwoners en ondernemers en onderlinge dialoog. We benutten de kennis en vaardigheden van onze inwoners én faciliteren en stimuleren maatschappelijke initiatieven. Veel Zaankanters zijn actief betrokken bij de samenleving in de vorm van meedenken, meedoen en bijdragen aan hun omgeving. In de Zaanse samenleving is ruimte voor maatschappelijke initiatieven en herdenken en vieren van diversiteit, in verbinding met elkaar en met de randvoorwaarden die hiervoor nodig zijn. De gemeente wil aansluiten bij wat er al is, dit daar waar nodig faciliteren, verbinden en stimuleren. Differentiëren naar opgave en gebied is nodig. Het initiatievenplatform voorjewijkie.nl en het onderliggende subsidielandschap voor maatschappelijk initiatief dragen hieraan bij. Er is ruimte voor ontmoeten: Zaanstad erkent het belang van buurthuizen voor ontmoetingen in de stad en de dorpen. De gemeente ondersteunt deze ontmoetingsplekken richting een duurzaam toekomstperspectief. Zaanstad kent een lange traditie als het gaat om emancipatie en inclusie en mee kunnen doen in de samenleving. We investeren steeds in het hernieuwen van de bestaande contacten in de stad; het uitbreiden van het netwerk met verschillende gemeenschappen en sleutelfiguren; het vroegtijdig ophalen van signalen van netwerken en wijken en intern beleggen. We faciliteren gesprekken en brengen verschillende partijen bijeen op diverse thema’s. We blijven met respect voor elkaar de dialoog voeren over maatschappelijke onderwerpen zoals discriminatie, integratie en slavernijverleden. En zorgen ervoor dat we elkaar niet uitsluiten. |
|---|
Indicatoren
Naam | Realisatie 2018 | Realisatie 2019 | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Begroting 2023 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bezoek en behoefte aan buurthuis (ja, enkele keer + ja, geregeld) | 26 | 21 | 17 | 15 | 16 | 18 | Zaanpeiling |
% Inwoners dat zegt actief te zijn als vrijwilliger | 37 | 34 | 30 | 29 | 32 | 35 | Zaanpeiling |
% Inwoners dat zegt afgelopen jaar actief te zijn geweest om zijn buurt te verbeteren | 22 | 26 | 29 | 29 | 30 | 33 | Zaanpeiling |
Toelichting
Bezoek en behoefte aan buurthuis (ja, enkele keer + ja, geregeld)
- In de toelichting op dit product staat omschreven dat we ontmoetingsplaatsen in de stad en de dorpen willen borgen om ontmoeting te stimuleren; zodat onderlinge dialoog tot stand komt en verbinding ontstaat.
- Sinds 2020 wordt via Zaanpeiling gevraagd of mensen een buurthuis bezoeken of daar behoefte aan hebben. Een groot deel van de respondenten geeft aan geen behoefte te hebben aan zo’n plek. Dat is niet eenduidig positief of negatief. Wel zien we graag dat meer mensen (die dat willen) gebruikmaken van een buurthuis. 2021 laat een daling zien t.o.v. 2020 in het aantal mensen dat een enkele keer of geregeld een buurthuis bezoekt. Dat houdt mogelijk verband met beperkende maatregelen door corona. Voor 2023 streven we naar een omkering van die dalende trend.
% Inwoners dat zegt actief te zijn als vrijwilliger & % Inwoners dat zegt afgelopen jaar actief te zijn geweest om zijn buurt te verbeteren
- In de toelichting op dit product staat omschreven dat wij inwoners willen stimuleren om mee te denken, mee te doen en bij te dragen aan hun omgeving, zodat onderlinge dialoog op gang komt, verbinding ontstaat en we de kennis en vaardigheden van inwoners goed benutten.
Speerpunten 2023
Faciliteren, verbinden en stimuleren van vrijwilligers en maatschappelijk initiatief
We zetten in op het inspireren en begeleiden van vrijwilligers en initiatieven en het bij elkaar brengen van alle initiatieven op één centraal punt: het initiatievenplatform voorjewijkie.nl. We evalueren de pilotfase van het initiatievenplatform voorjewijkie.nl en stellen die waar nodig bij.
Ondersteunen van buurtcentra als plekken voor ontmoeting en activiteit
We actualiseren de buurthuisregeling en ondersteunen buurthuizen die het nodig hebben op maat. Het beschikbare budget voor buurthuizen wordt met € 0,1 miljoen structureel verhoogd. Daarnaast begeleiden we diverse buurthuizen zoals de Pelikaan en Poelenburcht bij de overgang naar een nieuwe locatie.
Inclusieve gemeente
We versterken en verduurzamen de klankbordgroepen van verschillende gemeenschappen en blijven met respect voor elkaar de dialoog aangaan over maatschappelijke onderwerpen als discriminatie en integratie. We maken beleid op de nieuwe vragen rond vieren en herdenken, zoals de Keti Koti-herdenking en de Molukse herdenking.
Zaanstad blijft zich profileren als regenboogstad. We dragen de LHBTIQ+ gemeenschap in Zaanstad een warm hart toe en voeren de Zaanse Regenboognota daadkrachtig uit. We willen graag dat Roze Zaterdag in Zaanstad gevierd gaat worden om de acceptatie van de LHBTIQ+ inwoners te vergroten. Daarom dienen we een bidbook in.
Gebiedsgericht werken
We kiezen voor gebiedsgericht werken, waarbij de opgaven in een gebied, wijk of buurt leidend zijn. We weten wat er speelt in een gebied op basis van gebiedsanalyses. We smeden coalities in de wijk en de stad die samenwerken aan de opgaven. Met behulp van gebiedsplannen stemmen we de integrale aanpak in de organisatie en de samenwerking met de stad goed af. We doen niet overal hetzelfde, maar richten onze inzet meer op die groepen en plekken waar die inzet het meest nodig is en waar we het meeste effect bereiken.
Opvang en begeleiding vluchtelingen
Voor reguliere vluchtelingen en Oekraïense vluchtelingen zetten we in op een aanbod aan activiteiten op het gebied van sport, cultuur, taal, ontmoeting en ontspanning. Hierbij gaat het zowel om de toeleiding naar het bestaande aanbod van onze partners in de stad als het organiseren van nieuw aanbod dat ruimte biedt aan eigen initiatief van vluchtelingen en de Zaanse inwoners. Daarmee bevorderen we het welzijn van de vluchtelingen, voorkomen we zwaardere zorg en bevorderen we de sociale cohesie en onderlinge verbinding tussen de Zaanse inwoners en nieuwkomers. Door te zorgen voor dagbesteding en het contact met vrijwilligers bevorderen we ook het leren van de taal en daarmee een snellere integratie. Zo werken we vanuit de energie in de stad gezamenlijk aan de vluchtelingenopgave.
Beïnvloedbaarheid van de kosten
Beïnvloedbaar
De beïnvloedbare kosten betreffen een stelpost voor begrotingsclaims (€ 0,4 mln), buurthuizenbudget (€ 0,1 mln), wijkbudgetten (€ 0,6 mln) en kosten voor actieplan Poelenburg (€ 0,5 mln).
Beperkt beïnvloedbaar
Deze kosten betreffen de opvang van Oekraïnse vluchtelingen (€ 11,9 mln) alsmede gerealiseerde noodopvang voor vluchtelingen (€ 0,3 mln).
Niet beïnvloedbaar
De niet beïnvloedbare kosten betreft kosten voor de regiodeal creëren fysieke plekken (€ 1,5 mln) en kapitaallasten (€ 0,7 mln).
Op middellange termijn beïnvloedbaar
Dit betreft met name de personeelskosten (€ 4,7 mln), kosten voor buurthuizen (€ 0,7 mln), welzijnsactiviteiten (€ 0,6 mln) en Pact Poelenburg (€ 0,7 mln).